Z dniem 13 października 2022 roku weszły w życie przepisy ustawy zmieniającej Kodeks spółek handlowych (ustawa z 9 lutego 2022 roku o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw).
Jedną ze zmian jaką wprowadza nowelizacja jest modyfikacja ustawowych zasady odpowiedzialności członków rady nadzorczej oraz zarządu. Do Kodeksu wprowadzona została reguła Business Judgement Rule, która dotychczas stosowana była w ramach polskiego porządku prawnym jedynie na gruncie orzecznictwa sądowego bez stosownego oparcia w ustawie.
Po nowelizacji zgodnie z art. 293 § 3 oraz 483 § 3 k.s.h. członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.
Jak w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej podkreśla ustawodawca reguła Business Judgement Rule przewiduje wyłącznie odpowiedzialności cywilnoprawnej członków zarządu i rady nadzorczej (a także likwidatorów) za szkody wyrządzone spółce, o ile podmioty te działały w sposób lojalny wobec spółki oraz w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego.
Wprowadzenie zasady biznesowej oceny sytuacji pozwoli zdaniem ustawodawcy definitywnie przesądzić o wyłączeniu odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce wskutek decyzji organów, które okażą się błędne, o ile były one podejmowane w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego w oparciu o adekwatne do okoliczności informacje.
Jak wskazuje ustawodawca wprowadzenie Business Judgement Rule pozwoli uwypuklić, że działania członków organów powinny być oceniane nie retrospektywnie, przez pryzmat rezultatów, ale z perspektywy prawidłowości trybu podejmowania decyzji, w odniesieniu do momentu podejmowania decyzji i okoliczności temu towarzyszących.
Podsumowując dzięki nowelizacji członkowie organu, którzy starannie i lojalnie wykonywali swoje obowiązki i którzy zdecydowali się na podjęcie przez spółkę ryzyka, zyskają ochronę na wypadek, gdyby ex post okazało się, że decyzja była nietrafna i doprowadziła do wyrządzenia spółce szkody. Jednocześnie w dalszym ciągu możliwe będzie sankcjonowanie działań lekkomyślnych.
W uzasadnieniu podkreślono, że wprowadzenie proponowanych zmian stanowi również krok w stronę harmonizacji rozwiązań obowiązujących w spółce z o.o. i spółce akcyjnej z tymi, które zostały wprowadzone w prostej spółce akcyjnej, a brak jest w tym zakresie argumentów za zróżnicowaniem regulacji.
Źródło: Uzasadnienie do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, druk 1515.