Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) to system, w którym są gromadzone i przetwarzane informacje o beneficjentach rzeczywistych, tj. osobach fizycznych sprawujących bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką.
Jednym z głównych zadań CRBR jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Rejestr gromadzi dane dotyczące beneficjentów rzeczywistych spółek – art. 58 ustawy z dnia 01 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tj. z dnia 15 maja 2020 r. Dz.U. z 2020 r. poz. 971 z późn. zm.):
- jawnych,
- komandytowych,
- komandytowo-akcyjnych,
- z ograniczoną odpowiedzialnością;
- prostych spółek akcyjnych (od 1 marca 2021 r.)
- akcyjnych, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 623).
Zgodnie z art. 59 w/w ustawy informacje podlegające zgłoszeniu do Rejestru obejmują:
1) dane identyfikacyjne spółek wymienionych w art. 58:
a) nazwę (firmę),
b) formę organizacyjną,
c) siedzibę,
d) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym,
e) NIP;
2) dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania spółek wymienionych w art. 58:
a) imię i nazwisko,
b) obywatelstwo,
c) państwo zamieszkania,
d) numer PESEL albo datę urodzenia – w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL,
e) informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.
Należy zaznaczyć, że wszelkie zmiany w/w danych powinny być zgłaszane do CRBR w terminie 7 dni od faktycznego dokonania zmiany. Jeżeli zatem wpis zmiany do KRS ma charakter konstytutywny (zmiana jest dokonana z momentem wpisu do rejestru, termin 7-dniowy liczony jest od dnia uprawomocnienia się postanowienia o wpisie zmiany). Jeżeli z kolei wpis zmiany do KRS ma charakter deklaratoryjny (wpis potwierdza dokonaną wcześniej zmianę np. w momencie podjęcia uchwały), wówczas termin 7 dni liczony jest od dnia faktycznego dokonania zmiany np. podjęcia uchwały.
Na podstawie art. 60 w/w ustawy:
1. Informacje, o których mowa w art. 59, są zgłaszane do Rejestru nie później niż w terminie 7 dni od dnia wpisu spółek wymienionych w art. 58 do Krajowego Rejestru Sądowego, a w przypadku zmiany przekazanych informacji – w terminie 7 dni od ich zmiany.
2. Do biegu terminów, o których mowa w ust. 1, nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy.
Jak więc wynika z powyższego dla kolejnych (późniejszych niż pierwsze) zgłoszeń do CRBR, dla wszystkich spółek, datą zdarzenia jest faktyczna data wystąpienia zdarzenia, które spowodowało konieczność przesłania zgłoszenia do CRBR (np. data ujawnienia w spółce nowego beneficjenta rzeczywistego, data wpisania zmiany do KRS w przypadku zmian mających charakter konstytutywny, data zaistnienia zmiany w przypadku zmian mających charakter deklaratoryjny, jak powołanie/odwołanie członka zarządu).
Zgodnie art. 153 w/w ustawy, spółki wymienione w art. 58, które nie dopełniły obowiązku zgłoszenia informacji, o których mowa w art. 59, w terminie wskazanym w ustawie, podlegają karze pieniężnej do wysokości 1 000 000 zł.