Pracodawca, który zamierza zatrudnić obywatela Ukrainy, zobowiązany jest do podjęcia określonych kroków legalizujących prawo do pracy takiej osoby w Polsce. Ze względu na trwającą na Ukrainie wojnę zostały wprowadzone szczególne przepisy, które ułatwiają obywatelom tego kraju legalny pobyt i pracę w Polsce.
W Polsce może pracować obywatel Ukrainy, który:
- przebywa legalnie w Polsce i ma ważny tytuł pobytowy albo
- przybył legalnie na terytorium Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku bezpośrednio z terenu Ukrainy i deklaruje zamiar pozostania w Polsce.
Obywatela Ukrainy można zatrudnić na podstawie umowy o pracę lub umowy‑zlecenia.
Zgodnie ustawą z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przez określenie obywatel Ukrainy rozumie się także małżonka obywatela Ukrainy, który nie ma obywatelstwa ukraińskiego, o ile przybył na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.
Tytuł pobytowy to dokument, która uprawnia do pobytu na terytorium Polski lub innego kraju Unii Europejskiej i może nim być:
- zezwolenie na pobyt stały
- zezwolenie na pobyt czasowy
- paszport w przypadku wjazdu i pobytu na terytorium Polski w ruchu bezwizowym
- zaświadczenie o korzystaniu z ochrony czasowej wydane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców.
Z ochrony czasowej korzystają obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w okresie od 24 lutego 2022 roku. Ich pobyt jest legalny przez 18 miesięcy – licząc od 24 lutego 2022 roku (niezależnie od daty rzeczywistego przekroczenia granicy) – czyli do 23 sierpnia 2023 roku.
Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku i chcą legalnie przebywać w Polsce, powinny mieć stempel w paszporcie lub innym dokumencie podróży, umieszczony przez polską Straż Graniczną.
Obywatel Ukrainy, który legalnie wjechał do Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku bezpośrednio z terytorium Ukrainy, otrzyma PESEL po złożeniu wniosku w dowolnym urzędzie gminy na terytorium Polski.
Nowe zasady zatrudniania obywateli Ukrainy dotyczą również osób, które jeszcze nie mają tytułu pobytowego, ale przed 24 lutego 2022 roku rozpoczęły procedurę uzyskania takiego tytułu.
Jeżeli ostatni dzień legalnego pobytu obywatela Ukrainy w Polsce na podstawie:
- wizy krajowej lub
- zezwolenia na pobyt czasowy
przypada w okresie od 24 lutego 2022 roku, okres ważności tych tytułów pobytowych ulega przedłużeniu do 31 grudnia 2022 roku.
W przypadku zatrudnienia należy, w ciągu 14 dni od daty podjęcia pracy poinformować właściwy powiatowy urząd pracy – właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania pracodawcy. Ta procedura dotyczy zarówno obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski 24 lutego 2022 roku lub później, jak i osób, które przebywają legalnie w Polsce na innej podstawie (na przykład zezwolenia na pobyt czasowy).
Pracodawcę dotyczą wszystkie obowiązki związane z zatrudnieniem, czyli:
- wynagrodzenie wypłacane cudzoziemcowi nie może być niższe niż płaca minimalna lub minimalna stawka godzinowa,
- pisemna umowa o pracę (wskazane tłumaczenie umowy na język ukraiński),
- zgłoszenie pracownika do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od dnia podjęcia przez niego pracy.
Pracownik – obywatel Ukrainy ma prawo do:
- świadczeń w razie choroby bądź wypadku przy pracy
- świadczeń z tytułu macierzyństwa
- bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia.
Źródło: www.biznes.gov.pl